Ülkelere göre sigara kullanımı oranları incelendiğinde insanların sigara içme alışkanlıklarının her yerde aynı olmadığı kolayca fark edilebilir. Aradaki farkın temel sebebi kültür, insanların gelir düzeyleri ve hükümet politikalarıdır. Tüm bunlar sigara tüketimini doğrudan etkileyen faktörler arasında yer alır.
Dünya genelinde sigara kullanımını anlamak global sağlık çalışmalarının gidişatını fark etmek için önemlidir. Tütün endüstrisinin pazarlama faaliyetlerinden halkın sigaraya karşı tutumuna kadar her şeyi öğrenmiş olursunuz. Diğer taraftan en çok sigara içen ülkelerde farkındalık çok düşük seviyede kalır.
Ülkelere Göre Sigara Kullanımı (OECD Verileri)
OECD çeşitli ekonomik ve sosyal veriler sunan bir kuruluştur. Toplanan veriler arasında sigara istatistikleri dahil pek çok şey vardır. Bu veriler ülkelere göre sigara kullanımını gösterirler. Sigara içme oranlarının ülkeler arasında nasıl farklılaştığını istatistiklere bağlı olarak öğrenirsiniz.
Dünya sigara istatistiklerinde en dikkat çekici ayrıntı bazı ülkelerde kadınlar ile erkeklerin sigara kullanım oranlarının birbirine yakın olmasıdır. Bazı ülkelerin sigara tüketim trendlerine göre gençler daha az sigara tüketir. Kamu politikası pek çok şeyi değiştiren en önemli faktördür.
1. Endonezya
Endonezya, dünyanın en fazla nüfusa sahip ülkelerinden biridir. Ülkelere göre sigara kullanımında ise ilk sıralarda yer alır. 2023 verilerine göre insanların yaklaşık %33’ü sigara tüketir. Tütün ürünlerinin tüketimi günlük yaşamın ayrılmaz bir parçasıdır. Özellikle erkekler arasında ciddi düzeyde yaygındır.
- Endonezya’da sigara içmek yetişkinlikle ilişkili bir şey kabul edilir. Sigara kullanımı okullarda ve iş yerlerinde de yaygındır. Sigara tüketimini yükselten en önemli faktör ise düşük tütün fiyatlarıdır.
- Pek çok sigara içicisi erken yaşlarda sigarayla tanışır. Özellikle erkek çocuklarda erken yaşlarda sigara kullanımı söz konusudur. Ülke genelinde tütün kontrol politikaları oldukça düşüktür.
- Endonezya’daki bağımlılık istatistiklerine göre en büyük endişe gençlerin çok fazla sigara tüketmesidir. Pek çok kişi buna sigara salgını adını verir sağlık açısından riskleri çok fazladır.
Ülkelere göre sigara kullanımında en ön planda yer alan Endonezya’da tütün kontrolü için bazı adımlar atılmıştır. Hükümet sigaradan alınan vergiyi yükseltirken kamuoyu bilincini yükseltmeye odaklanmıştır. Sigara endüstrisi verilerine göre, Endonezya’da sigara tüketiminin gelecekte azalması beklenir.
2. Bulgaristan
Bulgaristan, Avrupa Birliği ülkeleri arasında en yüksek sigara tüketen ülkedir. Dünya sigara istatistiklerine göre yetişkinlerin yaklaşık %28’i sigara içicisidir. Sigara içmek özellikle kentsel alanlarda yaygındır. Tütün ürünlerinin tüketimi, sosyal yaşamın önemli bir parçası haline gelmiştir.
- Bulgaristan’da kapalı alanlarda sigara içme yasağı vardır. Ülke geçmişte önemli bir tütün üreticisiydi. Tütün yetiştiriciliği yaygın olduğundan sigara tüketimi hep fazlaydı.
- Özellikle kırsal alanlarda sigara içme oranları oldukça yüksektir. Maddi sıkıntı ve diğer faktörler insanları sigara veya tütün bağımlılığına yönlendiren en önemli faktörlerdendir.
- Birtakım önlemler alınsa bile ülkedeki pasif içicilik oranları oldukça yüksektir. Birçok Bulgar, restoranlarda ve kamusal alanlarda pasif sigara dumanına maruz kalma durumu söz konusudur.
Bulgaristan, Avrupa Birliği kurallarına uyarak sigara kullanımının sağlık etkilerini azaltmaya çalışır. Uygulama bazında tutarsızlıklar fazla olduğundan sağlık istatistikleri iyileşmiş değildir. Bununla birlikte sivil toplum kuruluşları tarafından sigara karşıtı kampanyalara olan destek oldukça azladır.
3. Türkiye
Türkiye ülkelere göre sigara kullanımında en üst sıralarda yer alır. Türkiye’deki yetişkinlerin yaklaşık %27’si sigara tüketir. Dünya Sağlık Örgütü raporlarına göre Türkiye’de kadınlara kıyasla erkekler çok daha fazla sigara tüketirler. Güçlü kamu politikasıyla sigara tüketimine karşı bir mücadele edilir.
- Türkiye’de sigara tüketimi sosyal yaşamla doğrudan bağlantılıdır. Birçok kişi sigaraya erken yaşta başlar. Halk sağlığı otoritelerine göre bunun temel sebebi aile üyeleri ve akranlardır.
- Uluslararası tütün fabrikalarının Türkiye’deki varlıkları çok güçlüdür. Tütün endüstrisinin gelişmiş olması ürün çeşitliliği ve ürünlere ulaşılabilirliği olabildiğince kolaylaştırır.
- Türkiye istatistiksel veriler ışığında tütün tüketimi sebebiyle oluşan küresel sağlık sorunlarına katkı sağlar. Tütün kaynaklı hastalıklar Türkiye’de sık görülür ve ölüm oranları yüksektir.
Dünya Sağlık Örgütü ve halk sağlığı otoritelerine göre Türkiye’de sigara tüketimi kademeli olarak azalacak. Gençlerde sigara kullanımı önemli bir endişe kaynağı olsa bile hükümet politikaları ve sivil toplum kuruluşlarının sigara karşıtı kampanyalarının sonuç vermesi beklentiler arasındadır.
4. Çin
Çin dünyanın en kalabalık ülkelerinden biridir ve ülkelere göre sigara kullanımında ilk sıralarda yer alır. Yetişkinlerin yaklaşık %26’sı sigara içer. Özellikle erkeklerde sigara tüketimi çok ciddi düzeyde yüksektir. Çin’de sigara kullanım oranlarının yüksek olmasının temel sebebi kültürel alışkanlıktır.
- Kırsal alanlar dahil olmak üzere Çin’de sigara fiyatları oldukça ucuzdur. Ayrıca, kamusal alanlarda sigara tüketmek yasak olsa bile uygulama açısından yeterlilik oldukça düşüktür.
- Pek çok erkek çok erken yaşlarda aile üyelerinin ve çevresinin etkisiyle sigara tüketmeye başlar. Bu sebeple Çin, gençlerde sigara kullanımının en yaygın olduğu ülkelerin başında gelir.
- Evlerde, restoranlarda ve diğer yerlerde pasif içicilik oranları oldukça fazladır. Bu durum özellikle kadınlar ve çocuklar için sağlık sorunlarının giderek artacağı endişesini beraberinde getirir.
Çin’de sigara bırakma oranları düşük olsa bile ulusal planlamalarla bu oranın yükseltilmesi için çaba gösterilir. Düzenli olarak vergi artışları gerçekleştirilse bile fiyatlar oldukça düşüktür. Bu nedenle, gelecek yıllarda bağımlılık istatistiklerinde büyük bir düşüş beklenen bir şey değildir.
5. Yunanistan
Yunanistan, ülkelere göre sigara kullanımı düşünüldüğünde Avrupa’nın önde gelen ülkelerinden birisidir. Yetişkinlerin yaklaşık %25’i sigara tüketir. Özellikle sosyal aktivitelerde sigara kullanımı yoğundur. Bazıları sigarayı stres atma aracı olarak kullanır. Bu sebeple ülkede sigara kullanımı genel olarak yüksektir.
- Uzun süredir ekonomik sorunlarla boğuşan ülkede stres seviyesi yüksektir. Belirli otoritelere göre yüksek stres seviyesi insanları tütün ürünlerinin tüketimine yönlendirmiştir.
- Düzenli olarak gerçekleştirilen vergi artışlarına rağmen sigara fiyatları pek çok ülkeden düşüktür. Kolay erişim imkanlı bulunduğundan ülkedeki tütün bağımlılığı sürekli olarak devam eder.
- Küresel tütün raporu gibi ayrıntılarında yer aldığı gibi Yunanistan’daki tütün kullanımı hastalıkları tetikler. Sigaraya bağlı hastalıklar ülkede yaşanan ölümlerde birincil sebeplerdendir.
Yunanistan dünya genelinde sigara kullanımında popüler ülkelerden biridir. Hükümet son dönemde tütün kontrol politikalarını daha katı bir şekilde uygulama kararı aldı. Çeşitli otoritelerden elde edilen verilere göre gelecekte sigara kullanım oranlarının kademeli olarak azalması beklentiler arasındadır.
6. Macaristan
Macaristan, ülkelere göre sigara kullanımı açısından Avrupa’da popüler ülkelerdendir. Yetişkinlerin %25’i sigara tüketir ve erkeklerin tüketim oranı daha yüksektir. Son dönemde davranışlarda değişim olsa bile küresel tütün raporu verilerine göre Macaristan en çok sigara tüketen ülkeler arasında yer alır.
- Macaristan’da sigara içmek genellikle stresle başa çıkma yolu olarak kabul edilir. Özellikle bazı meslek gruplarında tüketim, adeta bir sigara salgını boyutuna ulaşmıştır.
- Ülkelerde tütün vergisi gibi ayrıntılar incelendiğinde Macaristan’da vergiler yüksektir. Buna rağmen sigara fiyatlarının pek çok Avrupa ülkesinden daha uygun olması erişimi kolaylaştırır.
- İstatistiklere göre sigara kullanımı Macaristan’da kalp ve akciğer rahatsızlıklarına neden olan en önemli etkendir. Gençlerde sigara kullanımı azalsa bile elektronik sigaraya ilgi artar.
Macaristan okulların yakınında tütün satışını yasak hale getirerek önleyici adımlar atan yerlerden biridir. Tütün vergileri her yıl biraz daha yüksek hale getirilir. Macaristan’ın tütün kontrol politikalarını sıkı bir şekilde uygulaması durumunda tüketimin her geçen yıl azalması beklentiler arasındadır.
7. Arjantin
Arjantin ülkelere göre sigara kullanımı verilerinde ön planda yer alır. Yetişkinlerin yaklaşık %22’si sigara içerken bu oran her yıl kademeli olarak azalır. Sigara içmek özellikle yaşlılar arasında çok yaygındır. Güçlü kamu politikası ve sigara karşıtı kampanyalarla sigara kullanım oranlarının azaltılması hedeflenir.
- Sigara içmek özellikle 40 yaş üstü insanlar arasında sosyal yaşamın parçası olarak görülür. Nikotin bağımlılığı yaygındır ve sigara kullanımının sağlık etkileri net şekilde fark edilir.
- Tütün ürünlerine pek çok yerden kolayca ulaşılır. Genç yaşlarda tütün ürünü tüketimi yaygındır. Özellikle stres gençleri tütün kullanımına yönlendiren en önemli etkendir.
- Arjantin’de sigara kullanımı kademeli olarak azalsa bile sağlık koşullarına yönelik endişelerde bir azalma yoktur. Sağlık istatistiklerine göre tütün kullanımının sağlığa etkileri fazladır.
Arjantin sigara bırakmak isteyenlere destek sunan bir kamu politikasını takip eder. Tedaviye erişim bölgesel olarak değişiklik gösterse bile sigara bırakma oranları giderek artış gösteren eğilimdedir. Ülkedeki en önemli problem şimdilik sigara karşıtı politika uygulamalarının tek tip olmamasıdır.
8. Fransa
Fransa, uzun yıllar boyunca sigara tüketen ülkelerden birisi olmuştur. Buna rağmen son yıllarda sigara alışkanlıkları değişmeye başlamıştır. Yetişkinlerin yaklaşık %25’i sigara tüketir. Fransa, sağlıklı yaşam kampanyaları ve ulusal düzenlemelerle ülkelere göre sigara kullanımında gerilere gitme peşindedir.
- Fransa’da sigara içmek bir yaşam tarzının parçası olarak görülmüştür. Birçok kişi sigara içmeyi bir tür stresten arınma aracı olarak görür. Sigaranın ekonomik etkileri geri planda tutulur.
- Gençlerin sigaraya başlama sebeplerinden en önemlisi arkadaş çevresidir. Sigara tüketim trendleri incelediğinde erişilebilirlik ve özendirme, sigaraya başlamada en önemli gerekçelerdendir.
- Fransa’da sigara içme oranları toplumun dar gelirli kısmında çok daha yaygındır. Gençlerin elektronik sigaraya olan ilgisi her geçen gün artması oldukça dikkat çekicidir.
Fransa, sigara tüketimini azaltan politikalar geliştirmeye çalışan ülkelerden biridir. Özellikle tütünsüz nesil adı altında ilerlettiği politikayla sonuç alma peşindedir. Yetişkinlerde sigara bırakma oranları yavaş yavaş artsa bile halk sağlığı otoriteleri tarafından yeterli görülmez.
9. Letonya
Letonya, Baltık ülkeleri arasında en çok sigara içen ülkelerden biridir. Ülkelere göre sigara kullanımında yetişkinlerin %22’si tüketicidir. Sigara özellikle kırsal bölgelerde ve yaşlılar arasında oldukça yaygındır. Sağlık çalışmalarına yönelik çabaların artış göstermesi ise ülke için önemli bir ayrıntıdır.
- Letonya’da sigara içmek sosyal bir davranış olarak görülür. Sigara karşıtı kampanyalarla bu algının kırılması hedeflenir. Sigara fiyatlarının ucuz olması ise tüketimi kolaylaştırır.
- Letonya’nın bazı bölgelerinde işsizlik diğer bölgelere göre çok daha dikkat çekici bir problemdir. Yetişkinler stresle ve sorunlarla başa çıkmak için sigara tüketmeyi tercih ederler.
- Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Letonya’da her yıl binlerce kişi tütün kullanımı sebebiyle yaşamını yitirir. Sigaranın ekonomik etkileri ve sağlık etkileri endişe kaynağıdır.
Letonya sigara karşıtı kampanyaları kamuoyu bilincini geliştirme üzerinden gerçekleştirir. Ülkelerde tütün vergisi artışını en kararlı şekilde uygulayan yerlerden biridir. Ülkelere göre sigara kullanımı verileri kapsamında gençlerde sigara tüketiminin kademeli olarak azalması beklenen ülkelerden biridir.
10. Hırvatistan
Hırvatistan ülkelere göre sigara kullanımında üst sıralarda yer alır. Ülkedeki yetişkinlerin yaklaşık %22’si sigara tüketir. Ayrıca, sigara tüketimi erkekler arasında çok daha yaygındır. Ülke genelinde pasif içicilik oranları ve küresel sağlık sorunları açısından endişeler her geçen yıl artış gösterir.
- Hırvatistan’da sigara içmek bir yaşam tarzı haline gelmiştir. Düşük gelirli gruplarda sigara içme oranları daha fazladır. Tütün endüstrisinin gelişmiş olması, ürünlere erişimi kolaylaştırır.
- Ülkelere göre sigara kullanımı düşünüldüğünde Hırvatistan’da gençlerin sigaraya başlama oranları çok yüksektir. Özellikle sosyal medya, sigara tüketim trendleri üzerinde etkili olmuştur.
- Sigaranın ekonomik etkileri ülke için çok önemli bir endişe kaynağıdır. Tütün bağımlılığıyla mücadele kapsamında tedavi ve ilaç masrafları her geçen gün artış gösterir.
Hırvatistan’da her geçen gün sigara karşıtı kampanyalar artış gösterir. Geleceğe dönük endişe yaratan sağlık verileri fark edildiğinde harekete geçilir. Avrupa Birliği’yle uyumlu şekilde uygulanan tütün kontrol politikaları doğrultusunda sigara kullanımının azalması beklentiler arasındadır.
Ülkelerde Sigara Kullanımını Etkileyen Sebepler
Sigara kullanımında sağlık sorunlarına yönelik endişeler genelde her ülkede benzerdir. Küresel tütün raporu ve dünya sigara istatistikleri gibi veriler sigara kullanımını etkileyen faktörlerin her ülkede aynı olmadığını gösterir. Bu sebeple, ülkelere göre sigara kullanımının nedenleri farklıdır.
- Eğitim: Ülkelere göre sigara kullanımı düşünüldüğünde eğitim düzeyi düşük olan kişilerin daha fazla sigara kullandığı görülür. Eğitim sağlık bilincini yükseltirken kişileri sigaradan uzaklaştırır.
- Din: Bazı ülkelerde dini kurallar ve inançlar sigara içmeyi yasaklar. Sigara kaynaklı küresel sağlık sorunlarına bakıldığında söz konusu ülkelerde kullanımın çok daha düşük olduğu görülür.
- Vergiler: Yüksek vergiler sigaraya erişilebilirliği kısıtlar. Ülkelerde tütün vergisi istikrarlı bir şekilde uygulandığında sigara kullanım oranlarının azalma eğiliminde olduğu net bir şekilde görülür.
- Kampanyalar: Sağlık kampanyalarının etkili olduğu ülkelerde sigara kullanımı daha düşüktür. Dünya genelinde sigara kullanımının yüksek olduğu ülkelerde kampanyalar yetersizdir.
- Endüstri: Tütün ürünleri için reklamlar sıkı şekilde kontrol edildiği ülkelerde sigara kullanımı düşüktür. Tütün endüstrisindeki şirketler ürünlerini kolayca tanıttığında tüketim yaygınlaşır.
- Ekonomi: Düşük gelirli ülkelerin stresleri diğer ülkelere göre çok daha yüksektir. Stresin yoğun olması ve eğitimin düşük kalması sebebiyle sigara içmek çok daha yaygın hale gelebilir.
Sigara salgını olarak adlandırılabilecek yoğun sigara tüketimi ekonomik koşullar ve diğer faktörlerle şekillenerek devam eden bir durumdur. Bağımlılık istatistikleri, sigara endüstrisi verileri ve ülkelere göre sigara kullanımı verileri tütün kullanımı sebeplerini daha anlaşılır hale getirirler.
Sigara Kullanımının Sağlık Üzerindeki Etkileri
Ülkelere göre sigara kullanımını anladığınızda dünya genelindeki sigara alışkanlığı arasındaki farkı netleştirirsiniz. Akciğer ve kalp rahatsızlıkları sigara kullanımının sağlık etkileri arasındadır. Diğer taraftan, ülkelere göre sigara kullanımı oranları küresel sağlık sorunlarının bir yansımasıdır.
- Akciğer Kanseri: Sigara tüketimi akciğer kanserinin en önemli nedenlerindendir. Kontrolsüz hücre büyümesi sebebiyle sağlık sorunları büyüyerek kansere dönüşebilir.
- Kalp Rahatsızlıkları: Sigara içmek kan damarlarını daraltır. Kan damarları daralan bir insanın kan akışında problemler olur ve kanında pıhtılaşma görülme olasılığı yüksektir.
- Kemik Problemleri: Sigara içmek zaman içerisinde kemikleri zayıflatır. Özelikle uzun süreli sigara kullanımı doğrultusunda yaşlılarda kemiklerin kırılma riski daha fazladır.
- Görme Problemleri: Sigara içmek çeşitli göz hastalıklarının daha fazla ilerlemesine neden olur. Sigara içen bireylerde görme kaybı yaşanma olasılığı diğerlerine göre daha yüksektir.
- Diş Rahatsızlıkları: Sigara içen bireylerin bağışıklık sistemi zayıftır. Ağızda oluşan enfeksiyonlarla mücadele etmek zorlaşır. Diş ve diş eti rahatsızlıkları gibi farklı problemler görülebilir.
- Üreme Sorunları: Sigara içen bireylerin hormon seviyeleri diğerlerinden daha farklı olabilir. Uzun süreli sigara kullanımı hem erkeklerde hem de kadınlarda üreme sorunlarına yol açabilir.
Sağlık sorunlarını ve ekonomik problemleri anlamak hükümetlerin neden ülkelere göre sigara kullanımı verilerini yakından takip ettiklerini netleştirir. Ülkelere göre sigara kullanımı oranlarını karşılaştırdığınız zaman hangi politikaların daha iyi sonuç verdiğini net bir şekilde görebilirsiniz.