Ulaş Utku Bozdoğan: Bebeklere Televizyon İzletmek Neden Sakıncalı? 6 Sebep
Yaşam/Hobi

Bebeklere Televizyon İzletmek Neden Sakıncalı? 6 Sebep

Çocuk bakmak her ebeveyn için zor bir süreç olabilir. Özellikle bebeğinizi yetiştirirken nelere dikkat etmeniz gerektiğini netleştirmeniz önemlidir. Bebeklere televizyon izletmek mutlaka kaçınmanız gereken bir durumdur. Çünkü bebeklerin TV izlemesi faydalı bir şey değildir.

Bebeklere televizyon izletmek onların gelişimini olumsuz etkiler. Gerçek ile hayal ürünlerini ayırt etmekte zorlanır. Gerçeklik algısını bozabileceğinden uzmanlara göre 18 aydan önce bebeklere televizyon izletmek çocuğunuza yapacağınız en büyük kötülüklerden biridir.

Bebeklere Televizyon İzletmek Doğru Mu?

Bebeklere televizyon izletmek doğru bir davranış değildir. Benzer durum oyun oynamasına izin vermek, telefondan video izletmek veya telefonu kurcalamak için geçerlidir. Tüm bunlar bebeklerin gelişimine herhangi bir katkı sağlamazlar ve aksine gelişimlerine engel olabilirler.

Bebekler yaşamlarının ilk 24 ayından itibaren sosyal ve duygusal becerilerini geliştirmeye başlarlar. Çocuklar etraflarındaki her şeyi gözlemlerler ve keşfetmeye çalışırlar. Öğrenme evresi ise keşfettikleriyle etkileşime girdikleri zaman gerçekleşen bir durumdur.

Hangi televizyon programı olursa olsun bebeklere eğitici mesajlar veremez. Kaliteli olsalar bile verdikleri mesajlar eğitici olmaktan uzaktırlar. Çünkü 18 ayını doldurmamış herhangi bir çocuk ekranda gördüğü semboller ile gerçek dünya arasında bir ilişki kuramaz.

Bebeklere TV izletmek ekran başında geçirdikleri sürenin artması anlamına gelir. Ekran başında geçirilen süre onların dil gelişimini, okuma becerilerini ve hafızasını olumsuz yönde etkileyebilir. Bu sebeple belirli yaştan önce bebeklere TV izletmekten kaçınılmalıdır.

Bebeklere televizyon izletmek

Bebekler Televizyon İzlerse Ne Olur?

Bebeklere televizyon izletmek eğlenceli bir durum gibi gözükebilir. Ancak televizyon izlemek onlar için iyi bir şey değildir. Hemen hemen her evde bir televizyon olduğu düşünülebilir. Hane halkı televizyon izlemeye bayılsa bile bebekleri ekran başından uzak tutmak gerekir.

Size uygun bir davranış gibi gelse bile bebeklere televizyon izletmek zararlıdır. Bebekler televizyonda yer alan renklerden, parlak görüntülerden ve hareket eden simgelerden hoşlanabilirler. Ancak bebeklerin sürekli ekrana bakarak vakit geçirmesi doğru değildir.

1. Faydalı Faaliyetleri Engellemesi

Bebeklere televizyon izletmek onları faydalı faaliyetlerden uzak tutmak anlamına gelir. Bebeğiniz ne kadar fazla televizyon izlerse gelişimsel açıdan bir o kadar fazla problem yaşayabilir. Özellikle öğrenim açısından birbirinden farklı sorunlarla karşılaşabilir.

Bebeğinizle ilgilendiğinizde ses tonunuzla ve vücut dilinizle ona çok şey öğretirsiniz. Televizyon söz konusu olduğunda bebeğiniz faydalı öğrenim kaynaklarından uzaklaşır. Gerçek dünya ile televizyondaki dünya arasındaki farkı bilemediğinden gelişimi olumsuz etkilenir.

2. Konuşma Güçlüğü Yaşanması

Yapılan araştırmalar bir ebeveynin yeni yürümeye başlayan bebeğiyle saatte yaklaşık 900-950 kelime konuştuğunu ortaya koyarlar. Ancak çocuğunuzla bulunduğunuz ortamda televizyon açıksa konuşulan kelime miktarı 750-800 aralığına doğru geriler.

Bebeklere TV izletmek bu sebeple faydalı bir davranış değildir. Bebeğiniz akranlarına göre çok daha geç yaşta konuşmaya başlayabilir. Konuşmayı erkenden sökse bile çok az kelimeyle ilerleyebilir. Bebeğin doğru yaşta televizyon izlememesi dil becerilerini kökünden etkileyebilir.

3. Uyku Düzeninin Bozulması

Bebekler uyku düzeni konusunda aşırı hassastırlar. Bebeklere televizyon izletmek uyku düzenlerinin bozulmasına neden olabilir. Rutine dönüşmüş olan uyku saati gibi alışkanlıklar ortadan kalkabilir. Özellikle geç saatlerde televizyon izlenmesi problemi derinleştirebilir.

Bebeğiniz televizyonda izlediği her şeyi kısa süre içerisinde unutmaz. Bununla birlikte televizyondan mavi ışık adı verilen bir ışık türü yayılır. Mavi ışık uyanıklık döngüsünü düzenleyen hormonlara müdahale ederek çocuğunuzun uyku davranışlarını bozabilir.

4. Beyin Gelişimini Etkilemesi

Bebeklerin TV izlemesi onlara herhangi bir fayda sağlamaz. Çünkü televizyondaki görüntülere anlam yükleyemezler. Sadece görüntüleri ve renkleri ilgi çekici bulurlar. Renkler sürekli değiştiğinden saatlerce ekran başında kalabilmeleri mümkündür.

TV izleyen bebeklerin gerçek dünyayla ilişkileri kopabilir. Bu sebeple beyin gelişimleri olumsuz etkilenir. Olumsuzluklar kısa zaman içerisinde kendilerini göstermezler. Ancak uzun vadede çocuğunuzun beyin gelişimindeki aksaklıklar sebebiyle çeşitli probleme neden olabilirler.

5. Görüş Becerilerinin Etkilenmesi

Bebekler hakkında bilinen en önemli gerçeklerden birisi televizyon izlerken davranışlarının yetişkinlerden farklı olmasıdır. TV izleyen bebekler daha az göz kırparlar ve uzun süre ekrana bakmak göz kızarıklığı veya bulanık görme gibi problemlerle karşılaşabilirler.

Bebeğinizin televizyon izleme alışkanlığını kontrol etmezseniz kısa vadede dahi çeşitli görme sorunlarıyla karşılaşabilirsiniz. Bebeğinize sürekli televizyon izletirseniz beklenmedik şekilde çok erken yaşlarda miyop olabilir ve numaralı gözlük takmaya başlayabilir.

6. Beslenme Alışkanlığını Etkilemesi

Ebeveynler fark etmeseler bile TV izleyen bebeklerin beslenme alışkanlıkları olumsuz bir şekilde etkilenirler. Bunun temel sebebi televizyon izlerken beynin tokluğu fark etmede sorun yaşamasıdır. Beraberinde dikkat dağınıklığı sebebiyle daha fazla tüketim söz konusu olabilir.

Televizyon izlemek bebekler için sağlıklı bir aktivite olmaktan çok uzak bir durumdur. Bebeğinizin sağlıklı bir beslenme alışkanlığına sahip olabilmesi için onu televizyon karşısında beslemekten uzak durmalı ve uzun vadede yaşanacak sorunlara engel olmalısınız.

Bebekler Neden TV İzlememeli?

Yapılan pek çok araştırmaya göre bebeklere televizyon izletmek faydalı bir iş değildir. Ayrıca akıllı telefonlardan videolar izletmek en az bebeklere televizyon izletmek kadar zararlıdır. Bebeğiniz belirli bir yaşa gelene kadar onu ekrandan uzak tutmalısınız.

Uzmanlar bir çocuğu en az 2 yaşına kadar ekranlardan uzak tutmayı tavsiye ederler. Bununla birlikte 2-5 yaş aralığında kaliteli eğitim içeriklerinin izletilmesini doğru bulurlar. Böylelikle çocuğunuzun okuma, yazma ve problem çözme yeteneklerine belirgin katkılar yapabilirsiniz.

1. Kontrolü Asla Bırakmamak

Bebeğinize bir şey izletmek istediğinizde mutlaka kontrollü hareket etmelisiniz. Her zaman bir şeyleri onunla birlikte izlemelisiniz. Ekrana maruz kalma süresini kademeli olarak yükseltmek iyi bir fikir olabilir. Aynı zamanda onu daha fazla konuşmaya teşvik edebilirsiniz.

Çocuğunuz yavaş yavaş konuşmaya başladığında sorular sorabileceği tarzda içeriklere yönelebilirsiniz. Tekrar belirtmek gerekirse 2-5 yaş aralığında olmayan bebeklere televizyon izletmek doğru değildir. Öncelikle çocuğunuzun bu yaş aralığına gelmesini beklemelisiniz.

2. Seçici Davranmak

Bebeklere televizyon izletmek sakıncalı olsa bile belirli yaştan sonra bunu kontrollü bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Ancak izleteceğiniz herhangi bir içerik konusunda seçici davranmalısınız. Tercih edeceğiniz içeriğin çocuğunuzun gelişimini olumsuz etkilememesi önemlidir.

Çocuğunuzun ne izleyeceğine karar verirken basit içeriklere yönelmelisiniz. Karmaşık içerikler veya hikayesi yoğun içerikler henüz erken yaşlardaki çocuğunuz için uygun olmayabilirler. Ekranda her şey çok hızlı hareket ettiğinden öğrenimi yavaş ilerleyebilir.

3. Uykuya Dikkat Etmek

Bebeklere televizyon izletmek ne kadar yanlışsa uygun yaşlarda olsa bile çocuğunuza uykudan önce televizyon izletmek bir o kadar yanlıştır. Çocuğunuz uyumadan en az iki saat önce televizyon veya diğer video içeriklerini izlemeyi bırakmış olmalıdır.

Uyumadan önce televizyon izlemesi uyku alışkanlığına istenmedik bir şekilde müdahale anlamına gelebilir. Çünkü ekran süresi uykunun kalitesini önemli ölçüde etkiler. Beynin kendini uyku dönemine hazırlayabilmesi için televizyon uyku saatinden uzak tutulmalıdır.

4. Arka Planı Kontrol Etmek

Bebeğiniz kaç yaşında olursa olsun onunla vakit geçirirken arka planda televizyon açık olmamalıdır. Televizyonun açık olması belirli düzeyde dikkat dağıtıcıdır. Bebeğiniz sizinle ilgilenmek yerine televizyondan gelen seslere daha fazla tepki verme eğilimi gösterebilir.

Konuşma çağında olan bebeğiniz arka planda açık olan televizyonun etkisi altında kalırsa kelimeleri seçmekte zorlanmaya başlayabilir. Kelime haznesi yüz yüze iletişime göre çok daha yavaş gelişir. Bu sebeple çocuğunuz akranlarına göre konuşmayı çok daha geç sökebilir.

5. Reklamları Atlamak

Bebeklere televizyon izletmek doğru bir fikir değildir. Üstelik reklam izletmek tam olarak berbat bir fikirdir. Çocuğunuz 6 yaşının üzerine çıkmadığı sürece standart bir program ile reklam arasındaki farkı ayırt edemez. Onun zihnini karıştırarak gerçeklik algısını zayıflatabilirsiniz.

Çocuğunuzun sevdiği bir karakterin olduğu videoya bakarken onu reklamlardan uzak tutmalısınız. Bu sebeple bir şeyler izlerken onu kontrol etmelisiniz. Herhangi bir reklam çıktığında müdahale etmeli ve çocuğunuzun ekran ile etkileşimini sınırlandırmalısınız.

6. Ekranla Oyalamaktan Kaçınmak

Pek çok ailenin yaptığı en büyük hatalardan birisi bebeğini oyalamak için televizyonu açmak veya çocuğun eline tablet vermektir. Bu davranış çocuğunuz gelişimi için yapılacak en büyük hatalardan birisidir. Sakin kalmasını sağlarken onun hayatını olumsuz yönde etkilersiniz.

Bir yere seyahat ederken bebeğiniz huzursuz oluyorsa onu kendiniz sakinleştirmelisiniz. Onu ekran süresine boğarak sakinleştirmeye çalışırsanız çevre algısını zorlaştırırsınız. Çocuğunuz karşılaşacağı problemlerle nasıl mücadele etmesi gerektiğini eksik öğrenebilir.

7. Farklı Faaliyetlerde Bulunmak

Eğer televizyonu ve video içerikleri bebeğinize bir şeyler öğretmek için kullanmak istiyorsanız önce alternatif faaliyetlere göz atmalısınız. Ekran başında geçirilen süre çok elverişsiz olabilir. Bebeğiniz doğru yaşta olsa bile bir şeyler öğrenme açısından başarılı olamayabilir.

Eğitici veya öğretici bir şeylere ihtiyacınız varsa bebeğinizle evin dışında vakit geçirmeye çalışmalısınız. Bununla birlikte onu hayali oyunlarla daha fazla meşgul edebilirsiniz. Çevresini tanımasını sağlayabilir ve televizyon izlerken öğreneceklerinden daha fazlasını öğretebilirsiniz.

Televizyon Kaç Yaşından İtibaren İzlenmeli?

American Academy of Pediatrics dahil olmak üzere pek çok kuruluşun yaptığı araştırmada televizyonun 18-24 aylık dönemden önce izlenmemesi gerektiği belirtilir. Yüksek kaliteli içerikler söz konusu olsa bile 18 aydan küçük olan bebeklerin TV izlemesi doğru kabul edilmez.

Araştırmalar çocukların sağlıklı bir şekilde büyüyebilmesi için 18 ay kuralına dikkat edilmesi gerektiğini gösterir. 3 aylık bebeklerin televizyon izlemesi veya 2 aylık bebeğin televizyon izlemesi gibi durumlar çocuğunuzun gelecek yaşantısı için belirli tehlikeler içerebilirler.

Çocuk yetiştirmenin dinamikleri eskisi gibi olmasa bile televizyon ve video içerik konusunda ebeveynlerin hala çok dikkatli olmaları gerekir. 3 aylık bebeklerin televizyon izlemesi veya 2 aylık bebeğin televizyon izlemesi gibi durumlar gelişim açısından kabul edilebilir değildirler.

1 Yaşındaki Bebek TV İzler Mi?

1 yaşındaki bir bebeğin televizyon izlemesi doğru bir davranış değildir. Onun belirli becerilerini geliştirmek istiyorsanız çok daha etkileşim dolu yöntemler keşfetmeniz gerekir. Bebeklerin TV izlemesi öğrenme, konuşma, problem çözme ve anlama gibi becerilerine katkı sağlamaz.

Benzer durum 2 aylık bebeğin televizyon izlemesi için geçerlidir. 3 aylık bebeklerin televizyon izlemesi yine aynı sebeplerden ötürü sakıncalıdır. Onunla etkileşim kurmak ve becerilerini geliştirmesini sağlamak istiyorsanız okuma ve konuşma gibi faaliyetlere odaklanmalısınız.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir